Բացատրական բառարան

Լոքշ...նատուռի... քյառթու...քյալ...Սա այն բառերի մի մասն է, որոնք մեզանից շատերը թերևս լսել են տարբեր իրավիճակներում հայտնված տարբեր մարդկանց կողմից:Սա մի բացատրական բառարան է՝ հատուկ կյանքից <<հետ մնացածների>> համար:Լոքշ: 21-րդ դարի համար բավականին բարդ հասկացություն է, թե ընկալման և թե առօրյա խոսելաոճում օգտագործելու համար:Սա այն բառերից մեկն է, որը ավելի շատ օգտագործվում է երիտասարդների լեքսիկոնում:<<Լոքշից>>,  օրինակ,...

Read More

Սարը սարին չի հանդիպում...

Այսպես է սկսվում առածը, բայց այսպես չի վերջանում: Առածը կիսատ թողեցի, որովհետև վերնագիր էր:Բայց առածը առած է միայն լրիվ: Նա արտահայտում է այն, ինչ կյանքի իմաստություն է կոչվում: Իսկ կյանքի այդ իմաստությունը վերոհիշյալին ավելացնում է, որ մարդ հանդիպում է մարդու:Մարդ՝ մարդու և որտեղ ուզես. անապատում, ծովում, ցամաքում, հյուսիսում, հարավում:Բայց ամենից շատ մարդիկ իրար հանդիպում են շուկայում և երթուղային մեքենաներում, այն էլ այս ամռան շոգին:Երբ շուկայի...

Read More

Ուշացած անցորդուհին

Այնպես ստացվեց, որ օրերից մի օր երազանքը եկավ ու մեր տան դիմաց բնակվեց:Եվ հանկարծ այն ժամանակ, երբ այդ երազանքը շոշափեցի իմ ձեռքում, հասկացա, որ, ուշացել եմ:Ամբողջ կյանքում մտածել էի, որ եթե դա չլինի, ես կլինեմ մի քիչ ավելի երջանիկ, քան եղել եմ ու կամ: Երբ փոքր էի, ինձ համար ստեղծել էի մի փոքրիկ տնակ, որտեղ պատսպարվում էի:Երբեմն վախենում էի, թե օրերից մի օր այդ տնակը կքանդվի ու իր հետ կտանի իմ ամբողջ երազանքը: Կրկին ուշացել էի... Տնակը...

Read More

Անդարձ հեռուներ

Մինն այսպես, մյուսն այնպեսՄինը, որ գալիս է,Մյուսը գնում է դեպի անդարձ հեռուներ...Մինը, որ լացում է -Մյուսը ծիծաղ է ապրում:Մյուսը երբեք չէր իմանա,Որ մինը կյանքումԳեթ մեկ անգամ կ՛ըլլար...Մինը տխուր է.Մյուսը գնում է դեպի անդարձ հեռուներ...Կյանքի կարոտում, բեկված հողերումՄինը գալիս է, մյուսը գնում է...Գեթ կա՞ մեկը, որ գալիս է,Բայց չի գնում անդարձ հեռուներ.....

Read More

Մեկ օր Թումոյում

Լինում է, չի լինում, մի մարդուկ է լինում: Այս մարդուկը օր ու գիշեր էշի պես բանում է, անկապ դեսուդեն վազվզում, բայց ծերը ծերին հազիվ է հասցնում: Ո՛չ գործ կա անելու, ո՛չ՝ խաղալու:Մի օր էլ մտածում է. <<Լավ, բա ի՞նչ անեմ>>,- և այն էլ կյանքում առաջին անգամ էր մտածում: Եվ, ի՛նչ երջանկություն… Բայց, բարեբախտաբար թե դժբախտաբար, հանդիպում է ուսանող եղած մեկին և հարցնում.<<Հե՛յ, հե՛յ… դու կարո՞ղ ես ինձ օգնել, ի՞նչ անեմ, որ այս վիճակից...

Read More

Սպանիր ինքդ քեզ

Իմ շատ ընկերներ ինձ պատմել են, որ ժամանակին փորձել ենինքնասպանություն գործել կամ գիտեն մարդկանց, ովքեր երբևէ փորձել են      ինքնասպանության դիմել:Ես հասկացա, որ Հայաստանում սա մեծ խնդիր է ու որոշեցի անպայման գրել դրա մասին:Սկսեցի տեղեկություններ հավաքել,և պարզվեց, որ Հայաստանն ինքնասպանությունների քանակով "բարձր" հորիզոնականներում է: Ինքնասպանության միջոցներն են՝ կախվելը, խեղդվելը, խորտակվելը, թունավորումները, բարձրությունից...

Read More

100-ամյա տատմորս արկածները

Ինչպես ասում է հայկական-ավանդական ասացվածքը. "Կարմիր կովը իր կաշին չի փոխի":Թերևս վերոհիշյալը ոչ թե վերաբերվում է տատմորս, այլ նրա երեխաների թոռներին՝ հատկապես ինձ:Տարիքն առած տատս պատմում էր, թե ինչպես է մեծացել Լոռվա գեղատեսիլ բնության գրկում:Եվ ամեն անգամ պատմելիս ոչ թե հիշում էր Լոռվա բնությունը, այլ՝ իր մորը:Զառամյալ կնոջից՝ տատմորիցս, շատ էի վախենում:Եվ ամեն անգամ, երբ նայում էինք ընտանեկան ալբոմը և արդեն պետք է հասնեի տատմորս նկարին` մեկ...

Read More

Երևակայություն

-Ամեն բան անցնում է, քայքայվում, թառամում, գեղեցիկ ծառեր, կենդանիներ, շներ, շենքեր, արձաններ՝ փչանում,ոչնչանում, մարդիկ,  ընկերներ,  գեղեցկուհիներ... չքնաղ  օրեր,  սերեր,  քեֆեր, ճամփորդություններ... Բոլորը վերջ ի վերջո անցնում են, մարում, և մնում միայն հուշ, հիշողություններ:Հիմա ի՞նչ են ամենը...Միայն հիշողություններ... կան և չկան: Եղել է՝ չի եղել...Առավոտյան արթնանում ես - անկողնու մեջ ես դեռ. մութ է, տխուր ես, տխուր...

Read More

Նախանձի աստիճանները

Ամեն բան այնքան թվացյալ է դարձել, ամեն բան թվացյալ երջանկության տեսքով...Ու հիմա  իմ մթագնած ուղեղում ինչ-որ տարօրինակ մի միտք է ծագել, որ գուցե ինչ-որ դեր այն կունենա՞ մեր ապագայում:Ի՞սկ ժամանակը... ժամանակը ասես կանգ է առել, ու սլաքները առաջ չեն սլանում...Ի՞սկ մարդիկ... մարդիկ ապրում են նախանձի աստիճանների վրա:Թերևս ոմանք էլ դեռ չեն հասցրել ստանալ իրենց հասանելիք մի բաժին կյանքը, ուր մնաց ապրեն այնտեղ...Ի՞սկ մենք... մենք ինչո՞ւ չենք ապրում...

Read More

Ես հայ եմ, իսկ դո՞ւ

Երևանը, նրա մթնոլորտը լցված են հայության ձայնով, հայերենով: Ականջդ օրեցօր, ամեն օր, ամեն ժամ, ամեն վայրկյան լցվում է հայությամբ և հայերենով: Ականջդ միալար հայության մեջն է, հայերենի մեջ:Պառկում ես և լսում՝ ծառերը հայերն են սոսափում, թռչունները հայերեն են ծլվլում, առվակները հայերեն են խոխոջում:Ամեն քար ու իր, աստղ ու երկինք հայերեն, հայկական, հայաշունչ:Մարդ միայն իր հայրենիքում կարող է մնալ հարազատ, ազգային:Մոսկվայում լսում ես ռուսերեն, մթնոլորտը...

Read More

Հայի ոգին

Մենք ազգ էինք մի 25 տարի առաջ. հիմա վերածվեցինք ժողովրդի՝ տնտեսային հարցերով զբաղվող մի համայնքի: Չկա ընդհանուր շաղկապող գաղափար՝ ազգային ոգին, նպատակները առաջնորդող:Պետք է դառնանք նորից ազգ և ազգություն: Ի՞նչն են ազգային տարրերը - հայրենիքը, լեզու, պատմություն, մտայնություն, նպատակներ և ազգային հոգի: Եվ այդ ոգին կրող ինտելիգենցիան, ընտանիքը:Առանց հողի ազգություն չկա, առանց լեզվի՝ նույնպես:Ինչպես առանց ժողովրդի հողը արժեք չունի, առանց հողի ո՛չ...

Read More

Անավարտ խոսքեր

Եղել են չասված, անավարտ խոսքեր, որ հաճախ մարդիկ շրջանցում են, չեն ասում իրար, բայց հետո անցնում է ժամանակ ու ինքդ էլ հասկանում ես, որ դա հետք է թողել քո մեջ, պետք էր ասել, միգուցե  դրանից և՛ լավ լիներ, և՛ վատ:Ու որոշում ես գնալ ու ասել, բայց հետո հասկանում ես, որ անիմաստ էր, այդ մարդը դրա կարիքը չուներ ո՛չ առաջ, ո՛չ էլ հիմա, ու դրանից ոչինչ չի փոխվում:Դու ասացիր՝ ցույց տալու քո պարզությունը, որ թաքցնելու ոչինչ չունես, ու թող որ դա լինի մի...

Read More

Տարօրինակ

Սովորել եմ ասել՝ ոչ: Երբեմն լինում են պահեր, երբ ինչ-որ բան չկա, բայց զգում ես, որ շատ ագրեսիվ ես, նեռվային, որովհետև ինչ-որ բան քեզ անհանգստացնում է:Դա կարող է լինել հեռավորություն, կարոտ, անորոշություն, ցանկացած մի բան, որ ուղղակի չի լինում: Ոմանք ասում են, թե ՆՐԱՆՔ  "բոլորը նույն սանրի կտավ են" . և ՆՐԱՆՑ կառավարելն ու հմայելը առանձնապես մեծ ջանքեր չի պահանջում: Ոմանց համար էլ ՆՐԱՆՔ նույնքան ծանոթ ու հասանելի են, որքան մի հեռավոր մոլորակի...

Read More

Հետգրություն

Այս ամենից հետո ինձ մնում է ավելացնել միայն մեկ բառ . Վերջ:Լավ, փորձեմ սկսել նորից, գուցե հիշողությունս վերականգնվի:Ասենք, հիշելու բան էլ չկա, չէ, ավելի ճիշտ կլինի այսպես, հիշելու ցակություն չկա, կյանքումս չկա հերթականություն:Ամեն անգամ ականատես էի լինում, թե նա ինչպես էր ընկել կախվածության մեջ այդ թույնից:Եվ ամեն անգամ հիշում եմ նրա բառերը.- Ու հիմա խարխափելով եմ քայլում:Կյանքիս լույսը մարել է այն խավար տարիների նման:Թերևս ամեն անգամ հետգրության...

Read More

3 Festival international de la Bande Dessinée d'Erevan

Հիացմունքի անհագ ցանկությունը եկա լրացնելու ՊՊ-ի երկրորդ սեմինարի ընթացքում:Փառատոնի հյուրերը կրկին ճեպանկարում էին ցանկացողներին, իսկ այնուհետև Լորան Մելիքյանը մեզ ներկայացնում էր "Պատկերապատման հերոսներին":Բնականաբար ՊՊ-ի հերոսները պատկանում են տարբեր ազգերի և պրոպագանդվում են հասարակության տարբեր խավերի կողմից:                                      ...

Read More

BD / 3-րդ Պատկերապատման միջազգային փառատոն Երևանում

Հիացմունքը չի ապրում հասարակ օրակարգով:Նա համարում է, որ այն ստեղծված է սովորական մարդկանց համար:Մինչ ողջ աշխարհը քնած է, Հիացմունքը բացահայտումներ է անում:Հիացմունքի պատմությանը ծանոթանալու համար գնացի Թումո: Թումոյում մի քանի ֆրանսիացիներ, որոնք ի դեպ նկարիչներ չէին ճեպանկարում էին ցանկացողներին:Ինքս էլ հայտնվեցի ցանկացողների շարքում :) Նախքան ընթերցողներիս ծանոթացնելը հիացմունքի հետ՝ պետք է պատմեմ թերևս մի քիչ BD-ի պատմությունից:  ...

Read More

Կյանքի դասերը

Առաջին անգամ տղան նրան սրճարան հրավիրեց, երկրորդ անգամ ծաղկեփունջ նվիրեց,երրորդ անգամ՝ օծանելիք:Թե ո՛ր անգամ սկսվեցին համբույրներն ու գգվանքները, հիմա արդեն չի հիշում:Փորձեց սթափվել, դիմադրել միայն այն ժամանակ, երբ զգաց, որ սիրո վայելքի կարթն ավելի ու ավելի խորն է խրվում կոկորդում: Երբ տղայից սիրո խոստումներ, հավատարմության հավաստիացումներ էր լսում, կարծես թե երկնքից արցունքի շիթեր էին ընկնում:Աչքերը դառնում էին ձնծաղկի աչքերի պես երկնագույն: Ո՞վ...

Read More

Մի բլոգի պատմություն

Տարիներ առաջ, երբ փոքրիկ աղջնակ էի , ունեի շատ երազանքներ և մտքեր, որոնք երբևէ չէին իրականանում (սակայն ես հավատում էի, որ մի օր կիրականան) մտածում էի ամեն ինչի և ամենքի մասին: Ապրում էի տվյալ օրով և ոչ թե վաղվա օրով, ապրում էի ուրիշների կյանքով, չունեի սեփական ոչինչ:Ես լսում էի բոլորին և հավատս չէր գալիս, որ մեր օրերում հնարավոր էր լինել այդքան կույր, այդքան խեղճ ու կոտրված: Եվ երբ հիմա հիշում եմ այդ ամենը, ապշում եմ. ինչպե՞ս կարելի էր ապրել այդպես:   15.04.11 Հիշում եմ քննության էի գնալու, մտքերի մեջ էի,սակայն դեռևս մտածկոտ ու լուռումունջ:...

Read More

Արվեստագետի հոգին

Արվեստը պիտի արտահայտի արվեստագետի հոգին, իրերի հոգին,մարդու հոգին:Նա պիտի մեկնաբանի պատկերներով մեր ներաշխարհը:Նա պիտի թարգմանի բնությունը: Նա պետք է տա ոչ թե իրականությունը, այլ նրա զգայնությունը, զգացումը և պատրանքը: Պատրանք և իրականություն:Արվեստը իրականության պատրանքն է:Օրինակ. Շեքսպիրի Օթելլոն. մենք իլյուզիայի միջոցով տեսնում ենք իրականությունը՝ մարդու հոգին, խանդ, վրեժ, հուսահատություն, կրքեր: Չկա արվեստ առանց արհեստի և չկա հանճար՝ առանց...

Read More

Citoyens du monde

Je ne suis ni Athénien,ni Grec mais citoyen du monde. Si toutes les filles du monde voulaient s'donner la main,tout autour de la mer elles pourraient faire une ronde. Si tous les gars du monde voulaient bien etr'marins,ils f'raient avec leurs barques un joli pont sur l'onde.Alors on pourrait faire une ronde autour du monde,si tous les gens du monde voulaient s'donner  la main...

Read More

Սերունդների բաժանումը

Ամեն բան է անցնում իմ սրտի միջով՝ աշխարհը,բոլոր իրերը,հարցերը,դեպքերը. ես անտարբեր չեմ կարող կանգնել աշխարհի առաջ,անարձագանք,անանդրադարձ: Պլատոնը աշխարհը հասկանալու համար իդեաների է վերածում. Մարքսը՝ տնտեսական շահի, Ֆրեյդը՝ սեռի, բանաստեղծը՝ բանաստեղծության,նկարիչը՝ գույների, պատկերների, Սպիոզան՝ էթիկայի, բարոյական նորմերի: Աշխարհը վատ է, գեշ է կառուցված հենց այն բանով, որ ծերություն կա, հիվանդություններ և մահ:Ու գոյության կռիվ կա՝ իրար ուտելու...

Read More

Նա, ով լացել գիտի

Շատ բարդ բան է կարողանալը...Դժվար է այնպես ապրել, որ հանկարծ որևէ մեկին չվնասես, որովհետև այս կյանքում, երբ փորձում ես ինչ-որ բաներից օգտվել, պարզվում է ՝ շատ հաճախ դա լինում է մեկ ուրիշի հաշվին:Գիտեմ ներել,ուղղակի հեռանում եմ,իմ միջից ջնջում, հանում եմ որոշ մարդկանց , ինչ-որ դեպքեր ու փորձում եմ այդպես որևէ վատ բան չանել, բայց այնքա՞ն բարդ է ապրելը... Կյանքս մի տեսակ շատ սիրառատ է ստացվել:Երբեք սիրո պակաս չեմ ունեցել, հակառակը՝ ավելցուկ է եղել:Կարևոր...

Read More

Ես մարդ եմ

Կա մի օրենք, որի վրա դեռ շատ պիտի խորհենք...Ո՞վ է դրել հիմքը դրա: Ո՞վ է դարձրել օրենք:Ուղեկցում է ահը մահվան մեզ ծննդյան իսկ առաջին պահից,սակայն մեզ ավաղ, մահն է միայն փրկում մահվան ահից:Եկեք, գտնենք մեկին, որ մի արտասովոր հնարքով այդ օրենքը հերքի: Ու գիտեք, եկել- բացել դուռն ու մտել է ներս...Եվ գիտե՞ք ինչ է ասում.  -Առանց քեզ մեռած եմ գիտե՞ս... Ի՞նչ արած մարդ եմ...այս եղած-չեղած, մեղաց աշխարհում իմաստունների թիվն այնքան շատ է , որ իմաստությունն...

Read More

Միքայել Պետրոսյան

"Մարդ պետք է լինի միշտ շարժման մեջ, աճի` նորանալով": Թվում է` բոլորն էլ կարող են լուսանկարել:Սակայն դա այդքան էլ հեշտ չէ , ինչպես կարծում ենք մենք:Սովորել:Հինգ տարի սովորելը բարդ գործ է, և հետո` ամեն բան չէ, որ հենց սկզբից հաճելի է:Երբեմն ծուլանում ես, հոգնում, ձանձրանում:Բայց եթե անհրաժեշտ ջանք ես թափում ու հաղթահարում այդ ամենը, "վարձատրվում" ես իսկական բերկրանքով. քո իսկ սեփական ցուցահանդեսով: Առաջին ցուցահանդես       "Անցած...

Read More

Ծաղրանքի հետքերով

Մութ գիշեր է: Լռություն...Մարդիկ հանգիստ քնած են, իսկ նա...Նա ուրվականի պես կորցրել է քունը, չգիտես ինչու:Գիտեր ու իմանալով գուցե չէր կարողանում կամ գուցե չէր ուզում քնել:Մտածում էր ու լուռ մտորում, հիշում այդ անիրական սիրո ծաղրանքը և նորից տխրում...Ու...ու նորից մոլորության գիրկն էր ընկնում ու փորձում ամեն ինչ հասկանալ նորից: Հիշում էր ծաղրանքը, աստղի պես հայտնվելը,անհուն երկնքում շողալը ու ասուպի պես հեռանալը: Ու քայլում էր մութ սենյակում, նույնիսկ...

Read More

Հետաքրքիր պատմություն անբավ սիրո մասին / մաս 3

Օրերից մի օր նրա մեջ ցանկություն առաջացավ հետ գնալ այն գյուղը, որտեղից ամեն ինչ սկսվել էր: Գնաց, սակայն այնտեղ ոչ ոք չկար: Կային միայն ինչ-որ ավերակներ և ոչ մի կենդանի շունչ: Հանկարծ… նա տեսավ, այն նույն Լեոյին , կուչ եկած, նստած մի փոքրիկ անկյունում: Ուրիշ ոչ ոք չկար: Միայն նա էր մնացել: Զարմացած կախարդը մոտեցավ նրան և ասեց. -Հը՞ն: Դու դեռ ողջ ես: Հա-հա-հա: -Իսկ ես երբեք չեմ էլ մահանալու: -Ի՞նչ: Հա ճիշտ է  ես քեզ անմահություն եմ, չէ՞ տվել,-...

Read More

Հետաքրքիր պատմություն անբավ սիրո մասին / մաս 2

Բայց նրան շատ հետաքրքրեց, թե դա ինչ է: Որոշեց մնալ, ներկա գտնվել հանդիսությանը: Հարսանիքը սկսվեց: Ահա հարսն ու փեսան մտան սենյակ: Նստեցին:  Կախարդը սկզբից նայում էր ուրախացող մարդկանց, չէր նկատել նրանց: Հանկարծ մի պահ նա ձանձրույթից կանգնեց, որոշեց գնալ, և…հայացքը ընկավ նորապսակների  վրա… և նրանց աչքերում նա տեսավ այն ինչը արդեն երկար, շատ երկար ժամանակ էր փնտրում: Ուժ, հսկայական ուժ, որը կարող էր սարեր, ծովեր կործանել: Ինչ-որ մի բան,...

Read More