Պատկերացրեք,որ ամռան շոգին քայլում եք ժամանակակից մայրաքաղաքների փողոցներից մեկով:Վազելով Ձեզ են մոտենում մի խումբ երեխաներ կամ երիտասարդներ ու դույլերով ջուր լցնում Ձեր վրա...Դուք ապշած եք, շփոթված ու չգիտեք ինչ անել:Դիմել ոստիկանություն, բողոքել, լաց լինել, ո՞րն է ելքը:Դժվար է պատասխանել այս հարցին,եթե Դուք Գերմանիայում եք,Ֆրանսիայում,Ռուսաստանում կամ մեկ այլ երկրում:Սակայն եթե դուք Հայաստանում եք,պատասխանը շատ պարզ է,Ձեզ մնում է միայն ժպտալ ու մի լավ ծիծաղել, քանի որ այստեղ Սուրբ Զատիկին հաջորդող 14-րդ կիրակի օրը տոնում են Վարդավառ կոչվող ազգային-եկեղեցական տոնը, և միմյանց վրա ջուր լցնելու սովորույթը գալիս է դարերի խորքից(տոնը կարող է ընկնել հունիսի 28-ից մինչև օգոստոսի 1-ը):
Վարդավառը հայոց ամենասիրված,ամենաուրախ և հիշարժան տոներից մեկն է:Ըստ հնագույն լեգենդի` հեթանոսական շրջանում այն նվիրված էր սիրո ու ջրի հեթանոս աստվածուհի Աստղիկին,որը, վարդաջրեր ցողելով և վարդեր նվիրելով , սեր էր պարգևում մարդկանց:Ըստ որոշ մասնագետների` Վարդավառի տոնը կապված է Ջրհեղեղի և Նոյի` տապանից իջնելու հետ :Քրիստոնեության ընդունումից տոնը որոշ փոփոխություններ է կրել:Այժմ տոնը նվիրված է Քրիստոսի այլակերպման նշանավոր իրադարձությանը, երբ նա Թաբոր լեռան վրա երևացել է իր աշակերտներին պայծառացած կերպարանքով:
Վարդավառի տոնի ամենատարածված և հանդիսավոր սովորույթը միմյանց վրա ջուր լցնելն է, որը պահպանվել է մինչև մեր օրերը:Առավոտից ահել թե ջահել,կին թե տղամարդ,ծեր թե երեխա,ծանոթ թե անծանոթ,դույլերով և տարբեր տարաներով "ջրում են" միմյանց:Ոչ ոք չի նեղանում մյուսից:Այդ օրը մարդիկ ուրախ են, բարյացակամ,իսկ երեխաների և երիտասարդների համար այն տարվա ամենասպասված և սիրելի տոնն է:
Վարդավառը հայոց ամենասիրված,ամենաուրախ և հիշարժան տոներից մեկն է:Ըստ հնագույն լեգենդի` հեթանոսական շրջանում այն նվիրված էր սիրո ու ջրի հեթանոս աստվածուհի Աստղիկին,որը, վարդաջրեր ցողելով և վարդեր նվիրելով , սեր էր պարգևում մարդկանց:Ըստ որոշ մասնագետների` Վարդավառի տոնը կապված է Ջրհեղեղի և Նոյի` տապանից իջնելու հետ :Քրիստոնեության ընդունումից տոնը որոշ փոփոխություններ է կրել:Այժմ տոնը նվիրված է Քրիստոսի այլակերպման նշանավոր իրադարձությանը, երբ նա Թաբոր լեռան վրա երևացել է իր աշակերտներին պայծառացած կերպարանքով:
Վարդավառի տոնի ամենատարածված և հանդիսավոր սովորույթը միմյանց վրա ջուր լցնելն է, որը պահպանվել է մինչև մեր օրերը:Առավոտից ահել թե ջահել,կին թե տղամարդ,ծեր թե երեխա,ծանոթ թե անծանոթ,դույլերով և տարբեր տարաներով "ջրում են" միմյանց:Ոչ ոք չի նեղանում մյուսից:Այդ օրը մարդիկ ուրախ են, բարյացակամ,իսկ երեխաների և երիտասարդների համար այն տարվա ամենասպասված և սիրելի տոնն է: