Իմ շատ ընկերներ ինձ պատմել են, որ ժամանակին փորձել ենինքնասպանություն գործել կամ գիտեն մարդկանց, ովքեր երբևէ փորձել են ինքնասպանության դիմել:Ես հասկացա, որ Հայաստանում սա մեծ խնդիր է ու որոշեցի անպայման գրել դրա մասին:Սկսեցի տեղեկություններ հավաքել,և պարզվեց, որ Հայաստանն ինքնասպանությունների քանակով "բարձր" հորիզոնականներում է:
Ինքնասպանության միջոցներն են՝ կախվելը, խեղդվելը, խորտակվելը, թունավորումները, բարձրությունից ցատկելը, նետվելն ընթացող տրանսպորտային միջոցների տակ, ինքնահրկիզումը, սովամահությունը, ջրազրկումը, անոթների վնասումը, որովայնով առաջ ընկնելը սուր կտրող գործիքի վրա, էլեկտրականության կիրառումը...
1. Անձնական խնդիրները՝ անարդարություն իր նկատմամբ, բացարձակ անհաջողություն հակառակ սեռի մեջ, նոր մարմնում վերածնվելու ցանկություն, դժբախտ սեր, մերձավորի մահ, չհասկացվածություն, միայնակություն, համասեռամոլություն:
2. Աշխատանքային խնդիրները՝ բռնություններ, կյանքի իմաստի կորուստ, բացակայություն:
3. Ֆինանսական խնդիրները՝ մասնագիտական կամ ստեղծագործական չիրականացված ծրագրեր:
4. Այլ խնդիրներ՝ երջանկության զգացումն այլևս չզգալու մտորումներ, հիասթափություն կյանքից, հոգեկան հիվանդություններ, հարկադրված ինքնասպանություն, նման օրինակների կրկնօրինակում:
Ինքնասպանության փորձեր
Ն.Գ. /Մոտ 3-4 ամիս առաջ էր: Ես այդ օրը կռվեցի երկու ընկերուհիներիս հետ, բայց մի թեթև, որովհետև տրամադրություն չունեի:Ու այդ անհաջող ժամանակ իմացա, որ մոտ ընկերուհիս ու ընկերս ամբողջ օրը միասին են եղել:
Հետո գնացի տուն: Պարզվեց, որ մամային էին զանգել ու բողոքել գնահատականներիցս:Ասել էին, իբրև գնահատականներիս վիճակը շատ վատ է:Մաման բարկացած էր, վրաս գոռգռում էր:
Երեկո էր:Առավոտից որոշել էի լոգանք ընդունել:Ու երբ պառկեցի ջրի մեջ սկսեցի մտածել. ամենամոտ ընկերուհուս հետ կռվել եմ, ամեն ինչ վատ է, մինչև հիմա չգիտեմ, թե ինչով եմ ուզում զբաղվել ապագայում...Խորանալով մտքերի մեջ՝ աչքիս ընկավ դեղատուփը:Հինգ րոպե մտածելուց հետո, գնացի ինչքան քնաբեր կար խմեցի:Հետո հետ պառկեցի լողախցիկի մեջ: Մոտ 15 րոպե հետո գլուխս պտտվեց, հետո էլ ոչինչ չեմ հիշում...Միայն հիշում եմ, թե ոնց էր մամաս ինձ հանում լողախցիկից, բախտս բերել էր, որ շուտ ինձ գտել էր...
Հիմա զղջում եմ արածիս համար, ուղղակի այդ վայրկյանին դա շատ դյուրին որոշում էր թվում, հետո հասկացա, որ դա որոշում չէր, այլ փախուստ էր...Ու հիմա, որ պատկերացնում եմ, թե ինչքա՜ն ցավ դա կպատճառեր ինձ հարազատ մարդկանց, փշաքաղվում եմ:
Լ.Վ./Ծնողներս թույլ չէին տալիս շփվել ընկերուհուս հետ:6 ամիս էր ինչ գաղտնի շփվում էի:Ու այդ ամենից հետո ինքը սկսեց շփվել ուրիշի հետ:Այդ մտքից չէի ուզում այլևս ապրել:Ու այդպես կտրեցի երակներս...
Չգիտեմ էլի կանեմ, թե ոչ... բայց հիմա փոշմանել եմ.
Տարբեր հասարակությունների, մշակույթների ու կրոնների վերաբերմունքն էլ է տարբեր ինքնասպանության ու ինքնասպանների հանդեպ:Ճապոնիայում դա պատվի գործ է, բայց Հայաստանում և ընդհանրապես քրիստոնյա երկրներում ինքնասպանությունը մեծ մեղք է:Հարազատները հաճախ նույնիսկ չեն հայտնում, որ մահացածն ինքնասպան է եղել, դա թաքցնում են ու մահվան մեկ այլ դեպք հրամցնում:
Կան մարդիկ, որ ինքնասպանության փորձ են կատարում՝ ուշադրություն գրավելու համար:Երբ լսում ես, որ ինչ-որ մեկն արդեն իններորդ անգամ է փորձում իրեն սպանել, հենց այդպես էլ մտածում ես, որովհետև սա արդեն, ներեցե՛ք, "անլուրջ" է: Որոշները կարող են ինքնասպանությանը պատրաստվել մի քանի տարի և ամեն ինչ այնպես կազմակերպել, որ ընդհանրապես ուշադրություն չգրավեն, նույնիսկ կորչում են, որ մահանան բոլորից հեռու. այդ ընթացքում նրանք սովորաբար կարգավորում են իրենց գործերը, լուծում են բոլոր խնդիրները,աշխատում են վերականգնել կամ բարելավել հարաբերություններն ընկերների, հարազատների և նույնիսկ թշնամիների հետ:Նրանց վարքագիծը կարելի է համեմատել մահացու հիվանդի վարքի հետ, նրանք էլ են սպասում իրենց մահվան և վերաիմաստավորում են իրենց կյանքի վերջին հատվածը: Գուցե մարդ որքան շատ է առնչվում ինքնասպանության հետ, այնքան շատ է մտածում դրա մասին:
